Oyun ve Gerçeklik (D.W. Winnicott)

Baştan söyleyelim, Oyun ve Gerçeklik özel olarak oyun olgusuna eğilen bir kitap değil. Psikanalist D. W. Winnicott gelişim psikolojisi bağlamındaki kuramını, kişinin öznel dünyası ile nesnel dünya arasındaki geçiş nesneleri ve olguları üzerinden şekillendiriyor. Bu kuram için oyunun (ya da oyun açısından bu kuramın) önemi, oyunun tam da bu geçişe uygun doğasından ileri geliyor. Oyun oynayan çocuklar için söylediklerinin aslında oynayan yetişkinler için de geçerli olduğunu belirtiyor Winnicott. Ancak kitap, geçişi esas olarak çocuğun iç dünyasından dış dünyaya doğru yönelim üzerinden ele alıyor.

Biz yetişkin oyuncular açısından bakıldıkta şöyle bir potansiyelden söz edilebilir belki: iç dünyaları hiç etmeye dayalı zamane dış gerçekliğinden gerisin geri bir kapı da açabilir mi oynamak? İçeriden biraz güç devşirip dış dünyaya haddini bildirmek için; tüm oyunbazlarla, hep birlikte...

Bebekler ve çocuklarla gerçekleştirdiği yoğun klinik çalışmalardan yola çıkan D. W. Winnicott, insanın ruhsal ve kültürel gelişimine ilişkin değerli katkılarda bulunmuştur. Rüyalar, oyun oynama, yaratıcılık, kültürel deneyim, bireydeki eril ve dişil öğeler arasındaki üstü kapalı rekabet gibi birbiriyle ilgisiz görünen konular arasındaki bağı irdeleyen Winnicott'ın en belirleyici katkılarından biri, kişisel ve içsel sayılan ruhsal gerçeklikle dışsal ya da ortak gerçeklik arasındaki ara deneyim bölgesine dikkat çekmiş olmasıdır. "Geçiş Nesneleri ve Geçiş Olguları" adlı önemli yazısı çevresinde oluşturduğu "Oyun ve Gerçeklik"te Winnicott, bu geçiş aşamasının gerek bireyin yaşamındaki yerini, gerekse sanat, din, düşsel yaşam ve yaratıcı bilimsel çalışma gibi alanlarda yaşanan yoğun deneyimler içindeki payını tartışıyor. Winnicott'ın en çok gönderme yapılan yapıtı olan bu kitap, psikanalistler için olduğu kadar genel okur için de pek çok ipucu taşıyor. (Türkçe baskının arka kapağından)